17 Aralık 2020 Perşembe

Yaşadıklarımdan öğrendiğim bir şey var.

Bu arada sizlerle şimdiye kadar yaptığım bazı girişimlerin hikayesini paylaşmak istiyorum. Yararlı olabilir.
BSF konusunda farkındalık yaratmak ve belediyeleri harekete geçirmek için daha hızlı yol alacağımı düşündüğüm ve son derece kaliteli ve işini seven insanların çalıştığını bildiğim Çankaya belediyesi temizlik dairesine bir sunum yaptım. Önerim Çankaya ilçesinde toplanan organik atıkların küçük bir kısımıyla beslenecek bir BSF larva tesisi(minyatür ölçekte) kurulması, üretilen larvalarla beslenen bir küçük hayvan stoğu(30 kadar tavuk) ile döngüsel ekonominin bir örneğinin hayata geçirilmesiydi. Ziyarete açılarak tesis, ilkokul öğrencilerine çöpün nasıl proteine dönüştüğünü gösterecek ve döngüsellik bilincinin geliştirilmesine katkı sağlayacaktı. Zaman içerisinde oluşacak deneyim eşliğinde yürütülecek projenin asıl hedefi ise büyütülecek bu tesisin ürünlerinin(larvalarla hazırlanmış tavuk yemi oluyor)köylerdeki aile tipi tavuk işletmelerinin yem maliyetlerini azaltmak üzere dağıtılmasıydı. Köylerde evde çocuk bakan kadın nüfusu, belediyenin bağışladığı yemlerle tavuk besleyecek, ürünler(yumurta ya da tavuk)belediye tarafından köylülerden makul fiyatlarla satın alınacak ve böylece bu kadınların bütçeye katkı yaptıkları için aile içi ağrılıkları artacaktı. Yaptığım sunu dikkatele dinlendikten sonra umduğum heyecanı yarattı Çankaya Temizlik Dairesinde. Önce Daire Başkanı sonra ilgili belediye Başkan Yardımcısı ile aynı sunuyu paylaştım. Sunum bittiğinde Başkan Yardımcısının bir uzman hekimin bu işle neden ilgilendiği sorusunun yanıtını aradığını fark ettim. Beğenmiş görünmeye çalışarak yaptığı iltifatlardan sonra, ıkına sıkıla sorduğu ‘peki sizin menfaatiniz ne, siz ne istiyorsunuz’ sorusuna verdiğim ‘daha temiz bir çevre, temiz su, ekolojik yarar, çevre bilincine katkı ve bu projenin gerçekleşmesini görmek dışında bir şey istemiyorum’ yanıtını beklemediği ya da inandırıcı bulmadığından olsa gerek, herhangi bir eylem planı noktasına evrilmeden toplantı bitti. Bu beni durdurmaya yetmedi. Türlü insanları araya sokarak ve yol arkadaşlarım eşliğinde Çankaya Belediye başkanı ile bir randevu ayarladım. Bütün yollar Başkana çıkıyor kendisi evet derse bu projenin olacağı söyleniyordu. Kulaklarında telsizli yakışıklı korumaların eşliğinde her nedense hep en üst katta olan güç budalası CEO larınkine benzeyen makam odasına kabul edildim. Nazik bir şekilde karşılandım. Projeyi, kapıda bekleyenlerden sınırlı olduğu anladığım süre içerisinde hızlıca anlattım. Yaktığı sigara eşliğinde dinledikten sonra kurduğu ‘bizim çöpümüz yok, çöplerimiz büyük şehir belediyesinin’ cümlesini anlamaya çalışarak ve Ankara Büyükşehir ya da Eskişehir Belediyesi ile görüşmemizi tavsiye eden değerli yol göstericiliğine 'minnet' duyarak oradan ayrıldım. Çankaya Belediyesinin çöpü yokmuş... İnanılmaz değil mi? Ama zaten ayırdığı süreden ve sorularından 'Acaba benden ne isteyecekler' sorusuna yanıt aradığını ve kendince bir cevap bulduğunu sanıyorum.
Sıra Ankara Büyükşehire gelmişti. Orada da benzer bir süreç yaşandı. Yine heyecanlı bir karşılama, ne istiyor olabilir bu doktorlar sorusuna verilen inandırıcı bulunmayan cevabın yarattığı güvensizlik, ama yine de kurulan ‘kendim, çocuklarım ve memleketim adına yaptıklarınız için teşekkür ederim’ cümlesi ile avutularak, başkan yardımcısı seviyesine bile çıkamadan uğurlandım.
Eskişehir Belediyesi de görüştüğüm kamu ve vakıf universiteleri maceraları da daha eğlenceli olmakla beraber çok da farklı olmayan bir sonla noktalandı. Bunların hepsine hazırlıklıydım ve üzerime düşeni yapmanın huzurunu taşıyordum. Ama en ağır darbeyi Türkiyenin dört bir tarafında topladığı çöplerle biyogaz ve elektrik üretimi yapan ITC firmasından aldım. Öyle ya, işin başında son derece yenilikçi işler yapan bir Yönetim Kurulu Başkanı vardı ITC firmasının. Sayın Ali Kantur. Kendisi ile yakın bir arkadaşı aracılığı ile iletişim kurdum. Konuyu ve önemini bildiğini söyledi. Tesisteki tarımsal operasyonlarını yürüten ziraat mühendisi arkadaşlarla konuşacağını ifade etti. Ertesi gün aldığım cevap literatüre geçmeyi hak ettiği gibi cesaretimi çok kırdı. Ziraat mühendisleri BSF’nin oradaki domates, asma ve çilek fidelerine zarar verecek hastalıklar taşıyacağını, bu nedenle sakıncalı olduğunu söylemişler. Dünya bilimi, insanlar için vektör özelliği taşıyıp taşımadığını araştırmış ve bulamamışken, bitki sağlığı konusunda çalışmayı unutmuş ve bu da yurdum yüksek ziraat mühendisi arkadaşların aklına gelmiş. Ey Allahım...
Bunun üzerine başıma gelecekleri tahmin edip vazgeçirmeye çalışan arkadaşlarımın haklı çıkmasından mutsuz bir şekilde kendi çalışmalarıma ve araştırmalarıma döndüm. Son olarak TAGEM’e sunduğum projeden bahsederek bitiriyorum. Yüksek ticari değere sahip ve kültürü yapılan çipuraların yem rasyonlarında BSFL kullanımının balık mikrobiyatasına etkisi başlıklı bir projeydi. Konu çok yeni çünkü balıkların immün sistemi üzerine etkisini araştırıyoruz. Güncel çok az çalışma var. İşletme verimi açısından son derece önemli. Ama asıl önemli boyutu projenin BSFL üretimi konusunu da içeriyor olması. BSFL üretiminde yararlanılacak patent almaya aday protoptip makine ve ekipman geliştirmek için de fon istiyoruz. Hakemlerden ve heyet sunumundan geçen proje, bütçe sıralamasında desteklenecekler arasına giremedi. Ancak öğrendiğim kadarıyla Elazığ Su Ürünleri Enstitüsünün dışarıdan larva temin ederek yaptığı araştırma projesi ile verdiğimiz projenin, içeriğinde sadece ‘balık ve BSFL’ kelimesinin geçmesi kadar benzerliği olmasına rağmen aynı konuda yapılmış muamelesi görmesinin akıbetinde etkisi olduğu yönünde.
Çok uzattım biliyorum. Tüm bu deneyimleri okuyacak girişimcilerin cesaretini kırmak, ülkemize olan inancını sarsmak, umutsuzluğa sürüklemek için değil, bakış açılarını zenginleştirmek ve siz ne istiyorsunuz sorusuna benim verdiğim cevabı vermemelerini tavsiye etmek için yazıyorum. Karşılıksız vermek bir erdem değilmiş ülkemizde. Ben yeni öğrendim.

Yaşadıklarımdan öğrendiğim bir şey var
Yaşadın mı, yoğunluğuna yaşayacaksın bir şeyi
Sevgilin bitkin kalmalı öpülmekten
Sen bitkin düşmelisin koklamaktan bir çiçeği

İnsan saatlerce bakabilir gökyüzüne
Denize saatlerce bakabilir, bir kuşa, bir çocuğa
Yaşamak yeryüzünde, onunla karışmaktır
Kopmaz kökler salmaktır oraya

Kucakladın mı sımsıkı kucaklayacaksın arkadaşını
Kavgaya tüm kaslarınla, gövdenle, tutkunla gireceksin
Ve uzandın mı bir kez sımsıcak kumlara
Bir kum tanesi gibi, bir yaprak gibi, bir taş gibi dinleneceksin

İnsan bütün güzel müzikleri dinlemeli alabildiğine
Hem de tüm benliği seslerle, ezgilerle dolarcasına

İnsan balıklama dalmalı içine hayatın
Bir kayadan zümrüt bir denize dalarcasına

Uzak ülkeler çekmeli seni, tanımadığın insanlar
Bütün kitapları okumak, bütün hayatları tanımak arzusuyla yanmalısın
Değişmemelisin hiç bir şeyle bir bardak su içmenin mutluluğunu
Fakat ne kadar sevinç varsa yaşamak özlemiyle dolmalısın

Ve kederi de yaşamalısın, namusluca, bütün benliğinle
Çünkü acılar da, sevinçler gibi olgunlaştırır insanı
Kanın karışmalı hayatın büyük dolaşımına
Dolaşmalı damarlarında hayatın sonsuz taze kanı

Yaşadıklarımdan öğrendiğim bir şey var
Yaşadın mı büyük yaşayacaksın, ırmaklara, göğe, bütün evrene karışırcasına
Çünkü ömür dediğimiz şey, hayata sunulmuş bir armağandır
Ve hayat, sunulmuş bir armağandır insana


Ataol Behramoğlu

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder