2 Nisan 2016 Cumartesi

Black Soldier Fly

Yaşam döngüsü:

Black soldier fly, Hermetia illucens (Diptera: Stratiomyidae) organik materyallerle beslenen obur bir canlıdır. Bir günde kendi vücut ağırlığının iki katı ağırlığında materyal tüketir.  Bu özelliği sayesinde az gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkelerde organik atıkların biyolojik olarak azaltılmasında bir mühendislik harikası yaratabilecek potansiyele sahiptir.

BSF (Hermetia illucens) 13-20 mm uzunluğunda yabanarısına benzeyen yararlı bir böcektir. Yılda 3 jenerasyon üretir. Her seferinde 500-800 yumurta bırakır. 2-4 günlük kuluçka döneminden sonra 21-24 gün sürecek larva formuna dönüşür. Larva formunun son aşaması olan pupa döneminde beslenmesini durur, sindirim sistemini boşaltır ve ağzını kullanarak hareket ederek pupa dönemini geçireceği bir bölge aramaya başlar. Bu dönem 14 gün civarında sürer. Bu süreler beslenme ve çevre şartlarına göre değişiklikler gösterebilir. Sinek döneminde sadece su içer,  çiftleşir, yumurtlar ve 4-8 gün sonunda ölür. Yeterli bir su kaynağı varsa sinek formunun süresi uzar. Sinek formu 2 gün sonra çiftleşir ve çiftleşmeden 2 gün sonra yumurtlar. Dişi sinek yumurtalarını besin kaynağının yakınındaki çatlaklara koyma eğilimindedir. Yumurtalar 4 gün sonra çatlar. %80 nem ve 26 C olan ortamda yumurtaların %88’i larvaya döner. Davranış olarak insanlara yaklaşmaz, iyi bir uçucu değildir, herhangi bir patojen mikroorganizmanın taşıyıcısı olduğu tespit edilmemiştir.


Şekil 1. Black Soldier Fly Yaşam Döngüsü

Coğrafya:

BSF ABD güneyinden köken alarak tropikal ve subtropikal iklime sahip dünyanın her yerine yayılmış doğal bir türdür. BSF larvaları hayvansal gübrelerin biyolojik dönüştürülmesi, hayvan yemi ve ev sineklerinin kontrolünde kullanılmaktadır. BSF’ın dünyada görüldüğü ve yetiştirildiği yerler aşağıda görüntülenmektedir

http://blacksoldierflyblog.com/GMap/BSFmap.html


BSF larvalarının atıkların dönüşümünde kullanımı:


BSF larvalarının gelişim ortamı bitkisel atıklardan hayvan cesetlerine kadar değişen spekturumda çeşitliklik göstermektedir (Sheppard et al., 2002). BSF birkaç önemli nedenden ötürü ziraati yakından ilgilendirir.

1. Hayvansal dışkının hacimsel olarak azaltılmasını ve besin değeri yüksek bir gübreye dönüştürülmesini sağlar.(Sheppard, 1983; Sheppard et al., 1994; and Erickson et al.2004). %42 protein, %35 yağ içeren pupa formu, %8 kuru madde dönüşüm oranına sahiptir. Yani 100 gr organik atık 8 gram larvaya dönüşür.(Sheppard and Newton 2000) . Hayvansal dışkının miktarında %50 azalma, daha az yararlı fosfor ve nitrojen miktarında %42 ve %26 azalma sağlar. Bu maddelerin çevreye olabilecek olumsuz etkilerini azaltır. Hayvan dışkılarında bulunan antibiyotik ve diğer veteriner ilaçlarının içme sularına karışarak su kalitesine olan olumsuz etkilerini ortadan kaldırır.

2. BSF larvası yüksek protein ve yağ oranı sayesinde tavuk ve balık yemi olarak kullanılan soya ve balık unu karışımlı diyetin yerine geçebilecek besin değerine sahiptir. (Hale,1973, Newton et al., 1977,  Bondari and Sheppard, 1987).

3. Hayvan dışısındaki ev sineği larvalarının gelişimini engeller. Ev sineği larvalarını yer ve aralarındaki rekabetten ötürü ev sinekleri BSF kolonisinin olduğu yere yumurtlamayı tercih etmez.

4. Dışkının kokusunu azaltır. Dışkıda bulunan  E.Coli, Salmonella gibi patojen mikroorganizmaların konsantrasyonunu düşürür ve helmint yumurtalarını yiyerek daha hijyenik bir ortam haline getirir. (Sheppard, 1983; Sheppard and Newton, 2000; Newton et al., 2005, Liu et al., 2008, Eawag, www.Eawag.ch). Laktobasil aktivitesini %1’in altına düşürür. BSF larvaları içeren ortam PH’sı görece yüksek olmasına rağmen fermantasyon gerçekleştiğinde açığa çıkan amonyak miktarı azalmaktadır.

5. İçerdiği yüksek yağ oranı nedeni ile büyük ölçekte üretilerek biodiezel olarak da pazarlanmaktadır.(Hollandalı firma)

6. BSF ve solucan birlikte yaşamaları verimli bulunmamıştır ancak BSF larvaları tarafından sindirilmeyen ancak yapısı değiştirilerek kalan organik atıktan kompos olarak yararlanılabildiği gibi  vermikompos için mükemmel bir hammaddedir.

7. Balık yemi olarak kullanıldığında balıkların immün sistemini destekleyerek hastalıklara daha dayanıklı ve sağlıklı balık üretimine katkısı olduğu raporlanmıştır(Endonezya).

8. Kırsal kesimde butik ölçekte canlı tavuk yetiştiriciliğini yem maliyetlerini düşürerek özendirmektedir.