500 Tavukluk Bir Kümes İçin BSF Üretimi

Böcek yetiştiriciliğinin yem içeriğinde hayvansal protein kaynağı olarak kullanımının güvenli olduğu akademik çalışmalarla ispatlandıktan sonra mevzuat değişiklikleri de hızla hayata geçiyor. Tarım Bakanlığı ile yaptığım yeni bir görüşmede bu konuyu gündemlerine aldıkları, mevcut durumun sürdürülemezliğinin farkında oldukları izlenimi edindim. Girişimci sayısı hızla artıyor. Anlaşılan o ki istim arkadan gelecek.

Butik tavuk işletmelerinin ya da aile tipi tavuk işletmelerinin yem maliyetlerini azaltmak için böcek yetiştirme konusunda çok hevesli olduğunu gelen sorulardan anlıyorum. Bu nedenle böcek işletmesinin tavuk stoğuna göre ölçeklendirilmesi önem kazanıyor. Günlük larva hasadı, atık niteliğine göre günlük atık ihtiyacı larva beslenme alan genişliği gibi üretim tasarımı parametrelerine karar verilmesi gerekiyor.

Örneğin 500 tavukluk bir işletme için;

Larva besleme alanı

12 metrekarelik bir larva beslenme alınına ihtiyaç var. Alanın larvaların 16 derecenin altında dormant eğilimi göz önüne alınarak 16-18 derece sıcalıklığın altına düşmeyecek şekilde ısıtılması ve ısı izolasyonu yapılması gerekiyor. Beslenme ortamının kısmi fermantasyona bağlı olarak daha sıcak olması beklenebilir ancak bu ısı artışı özellikle kurulukla doğru orantılıdır. Yani nem oranı yüksek atıklarla yapılan beslenmelerde bu ısı artışından medet ummak doğru olmayacaktır. Yere inşa edilmiş kenarları larva çıkışına izin verecek şekilde tasarlanmış beton havuzlar iyi iş görebilir. Kenar yüksekliği 25-30 cm olabilir. Ancak öncesinde zemine mutlaka bir drenaj sistemi kurmak gerekiyor. En önemli dezavantajı bu sızıntı suyu. Ekonomik değeri olmakla beraber biriktiğinde önemli bir larva kaybı nedeni. Sürekli hasada olanak verebilir olması ve larvaların aynı yaşta olmasının gerekmemesi avantaj. Diğer bir seçenek plastik kasalar. Aynı yüzeyi sağlayacak kadar plastik kasa ile üretim yapmak mümkün. Alanı dikine kullanmak mümkün olduğundan kapalı alan ihtiyacı küçülür. Sızıntı suyu her bir jenerasyonda kasalar temizleneceğinden büyük bir sorun teşkil etmeyecektir. En önemli sorunu her bir kasadaki larva yaşının aynı olmasının gerekmesi. Aksi durumda larvaları hasat etmek çok zor. Bu nedenle bu model kullanılacaksa bu üretim modeline larva kreşinin eklenmesi şart.

Atık miktarı:

500 tavuğun diyetlerine eklenecek hayvansal protein ihtiyacını karşılamak için günlük 48 kg nem oranı %80 olduğunu bildiğimiz sebze ve meyve atığına ihtiyaç duyulacaktır. Bu atığın içinde %20 kuru madde var demek ve atığın larvaya dönüşme oranı FCR(Food Concerson Ratio) 4. Ben tavukların protein ihtiyacını okuduklarımdan yola çıkaran 7 gr/gün/tavuk olarak aldım. Konuyu daha iyi bilenler rakamları orantılıyarak değiştirebilirler.  Gerekli atık miktarı 48 kg/gün ediyor.  hayvan gübresi kullanacaksanız bu miktarı en az iki ile çarpmanız gerekiyor.

Günlük BSF yumurta sayısı:

Bu ölçek için günde 8 gr yumurta toplanması gerekiyor. Günlük 500 çiftlesmeye ihtiyaç var. Her gün 1000 pupa sisteme eklenmeli her iki çiftten birinin çiftleşerek yumurtlayacağı yumurtaların yarısının toplanabileceğini varsayarak hasadın 1/10’nun koloninin idamesi için kullanılması gerektiğini çıkarıyorum. BSF ömrünü 5 gün hesaplarsak 20 bin sineklik bir koloni sahibi olmalısınız.  Nerede ise 10 çıtalık bir kovandaki arı sayısına eşit.

Bu rakamlar 500 tavuk üzerinden ve tüm hayvansal protein ihtiyaçlarını BSFL ile karşılama üzerine kurulu. Oysa tavuklar BSFL dışında doğadan da diyetleri için önemli oranda protein toplayabilirler. Bu nedenle hesaplama yaparken eğer doğal koşullarına yakın bir ortam sağlanabilirse rakamlar oldukça aşağı çekilebilir. Bir diğer  konu larvaların saklanması. Dönemsel olarak ihtiyaç fazlası larva toplanması mümkün olacaktır. Bunların bozulmadan saklanabilmesi için ne tür yöntemler kullanılmalı kendi deneyimlerimi ve okuyarak öğrendiklerimi yakında paylamayı umuyorum.